Нацбанк увёў змяненне для камерцыйных банкаў, якое адаб’ецца на прывабнасці валютных дэпазітаў. Як гэта паўплывае на валютны рынак, «Люстэрку» растлумачыла старшая навуковая супрацоўніца даследчага цэнтра BEROC Анастасія Лузгіна.
Нацбанк павялічыў нарматыў адлічэнняў банкаў у фонд абавязковых рэзерваў ад прыцягнутай замежнай валюты на два працэнтныя пункты — да 20%. Паводле звестак рэгулятара, гэта мае спрыяць «дэвалютызацыі беларускай эканомікі». Мінулае аналагічнае павышэнне было 1 студзеня гэтага года: з 16% да 18%.
— Гэта кажа пра тое, што цяпер 20% ад прыцягнутых дэпазітаў у замежнай валюце камерцыйныя банкі павінныя аддаваць на захоўванне ў Нацбанк. Значыць, гэтая доля ўкладаў не будзе працаваць (яе банкі не змогуць выкарыстоўваць, напрыклад, для выдавання крэдытаў юрыдычным асобам), — тлумачыць Анастасія Лузгіна. — Чым вышэйшы працэнт такіх адлічэнняў, тым большыя абмежаванні ў банкаў — і ім становіцца нявыгадна прыцягваць замежную валюту.
Калі банкам нявыгадна прыцягваць дэпазіты ў замежнай валюце, яны выстаўляюць непрывабныя ўмовы для гэтага. Раней некалькі банкаў акурат з гэтай прычыны ўвялі дадатковыя зборы на валютныя рахункі.
— Тут можа быць яшчэ адзін фактар, які не агучваецца. З пачатку года насельніцтва прадало валюты на чыстай аснове на 1,1 млрд даляраў. Гэта было падтрымкай для валютнага рынку ва ўмовах адмоўнага сальда гандлёвага балансу (калі замежнай валюты да нас паступае менш, чым мы трацім на знешніх рынках), — кажа эканамістка. — Гэтая мера па абавязковых рэзервах стане яшчэ адным стымулам для таго, каб насельніцтва далей пераводзіла валютныя дэпазіты ў рублёвыя альбо проста здымала валюту і прадавала яе.
Калі знешнегандлёвае сальда — суадносіны імпарту і экспарту — працягне заставацца адмоўным і тым больш калі павялічыцца, гэта будзе ціснуць на валютны рынак. У цяперашніх умовах паводзіны насельніцтва, якое прадае валюту, у такой сітуацыі трохі стабілізуе, кажа Анастасія Лузгіна.
— У той жа час трэба ўлічваць, што ва ўмовах пагаршэння сітуацыі на валютным рынку продаж валюты можа зменшыцца ўжо за кошт грамадзян. З іншага боку, скарачэнне тэмпаў продажу можа адбыцца за кошт таго, што асноўная частка тэрміновых валютных дэпазітаў будзе ўжо знятая.
Чытайце таксама